Przeobrazenie rzeczywistosci

Zasada twórczego przeobrażenia rzeczywistości określiła poetykę szkicu podróżniczego Pod murami grodu Niewidzialnego. Relacja o życiu raskolników, w których pisarz dopatrywał się swoistych nosicieli ?ducha wolności”, przybrała cechy teatralizacji w duchu opery Rimskiego-Korsakowa o grodzie Kitieżu, wystawionej po raz pierwszy w 1907 r. We wszystkich szkicach z podróży Priszwina marzenie zderza się z gorzką rzeczywistością. Te same fakty pisarz zwykle ujmował w aspekcie pięknej iluzji i realnej prawdy. Podobna dwoistość znikła w opowiadaniach utrzymanych w duchu stylizowanej baśni ludowej. W procesie kształtowania nowej metody artystycznej ważną rolę odegrał Sergiusz Siergiejew-Ceński, którego Górki ocenił jako ?pisarza wysokiej miary, największą, najbardziej interesującą i obiecującą postać współczesnej literatury”. Wczesna twórczość Ceńskiego przysporzyła niemało kłopotów krytykom, ponieważ nie mieściła się w ramach znanych programów estetycznych. Nie wiązała się z realizmem ?Bunina, Gorkiego, Kupirina, którzy w tym czasie cieszyli się popularnością”, i jednocześnie odcinała się od dorobku symbolistów. Nie wiedziano, ?w której rubryce umieścić Siergiejewa-Ceńskiego ? w rubryce romantyków czy realistów…”.