Cieplo

Już wcześniej zauważyliśmy, że ryby podzieliły się na dwie wielogatunkowe rzesze, z których jedna składa ikrę na dnie twardym, a druga powierza swą progeniturę roślinnej podściółce. Podział ten, zbyt prosty, aby był wolny od wyjątków, nie wyczerpuje świadectw mówiących o uzależnieniu rozrodu ryb od sytuacji środowiskowej w rzece. Zauważyliśmy też, że w miarę schodzenia w dół piętrami rzeki, od zimnych źródeł do ciepłych ujść, niektóre gatunki zatrzymują się na pewnych granicach, których nie przekraczają. Mówiliśmy wówczas o temperaturze wody, o wielkości jej odchyleń oraz – na przykładzie pstrąga potokowego – o tym, że okresowe nagrzewanie się wody może ograniczać zdolność ryb do żerowania, a nawet przerywać. Teraz wolno nam się domyślać, że cieplna charakterystyka rzeki ma wpływ nie tylko na żerowanie, lecz również umożliwia lub uniemożliwia realizację rozrodu. Tak jest w istocie, gdyż każdy gatunek ryb cechuje właściwy mu zakres temperatur optymalnych do rozrodu, a w nim – temperatura tarła. Tylko wtedy, kiedy temperatura wody w rzece mieści się w określonych dla gatunku granicach, ryby są zdolne przystąpić do rodzicielskich obowiązków, a zapłodniona ikra oraz wyklute z niej larwy rozwijają się prawidłowo.

Więcej o…
Tamy poprzeczne -ostrogi – stanowią banalny przez typowość element krajobrazu związanego z rzeką nizinną. Wędkarze zwą je główkami, słuszniej jednak zwać je ostrogami, pozostawiając nazwę główki samemu końcowi tamy. Niezależnie od nazwy, są one w swej istocie poprzecznymi – w stosunku do przepływu wody – wałowymi usypiskami z kamieni i faszyny. Nowa ostroga, jeżeli nie przykryto jej betonowymi płytami, przypomina badylaste molo. Z czasem porasta wikliną. Podstawowe zadanie systemu ostróg polega na korzystnym dla człowieka przemieszczeniu koryta głównego rzeki. Następuje to w rezultacie odkładania się w basenach między ostrogami niesionego przez rzekę i wybieranego przez nią z dna materiału mineralnego. Baseny ulegają przy tym stopniowemu zasypywaniu, od wyższego zaczynając. Zanim zapełnią się, służą wędkarzom za łowiska. Spośród wszystkich ostróg za najlepsze uznawane są nowe, zbudowane z faszyny. W ich pobliże ciągną ryby wszystkich gatunków, gdyż znajdują tu moc pokarmu. Tamy podłużne łączą niekiedy czoła ostróg; przez wędkarzy zwane są dość dowolnie opaskami. Pod względem konstrukcyjnym nie różnią się one od ostróg, a poza tym są równie atrakcyjne dla ryb. Wydzielone przez nie baseny stają się z czasem sztucznymi łachami rzeki, tyle. samo znaczącymi w jej bycie, co łachy naturalne, zwłaszcza gdy wysokie wody dokonają wyłomu w tamie i drożnym przepływem połączą baseny z rzeką.